วันจันทร์ที่ 12 เมษายน พ.ศ. 2564

เรื่องที่ 27 ประเมินรอบ 2565-2569 เน้นประเมินภายนอกด้านผู้เรียนเพียงอย่างเดียว...ดีไหม?

 

   ภายใต้หลัก "การจัดการศึกษาให้ถือว่าผู้เรียนสำคัญที่สุด"(มาตรา 22 พ.ร.บ. การศึกษา 2542) หากในการประเมินภายนอกรอบถัดไป จะมุ่งเน้นที่คุณภาพผู้เรียนเป็นหลัก เพื่อผลักดันให้สถานศึกษาและทุกภาคส่วนให้ความสำคัญกับคุณภาพผู้เรียนและพยายามจัดการศึกษาให้บรรลุประสิทธิผลด้านผู้เรียน  กระบวนการบริหารจัดการ   กระบวนการจัดการเรียนการสอน หรือ กระบวนการสัมพันธ์ชุมชนเพื่อสนับสนุนการเรียนรู้ เป็นเพียงปัจจัยมูลเหตุ ที่ทำให้คุณภาพผู้เรียนมีพัฒนาการดีขึ้น เท่านั้น....ถ้าคิดเช่นนี้  "โรงเรียนที่ดี คือโรงเรียนที่ทำให้ผู้เรียนเกิดพัฒนาการ(Growth)  กล่าวคือ (1) สมรรถนะของผู้เรียนมีพัฒนาการดีขึ้นตามชั้นปีที่เรียน   หรือ (2) ผลการเรียนรุ่นหลัง ๆ ดีกว่ารุ่นก่อนๆ....ดังนั้น การประเมินภายนอกที่ดี คือ มุ่งรับรองคุณภาพ โรงเรียนที่สามารถสร้างพัฒนาการในตัวเด็กได้เป็นอย่างดี


ถ้าเน้นตรวจสอบพัฒนาการด้านผู้เรียน ตามระดับชั้นปี หรือเปรียบเทียบระหว่างรุ่น  โรงเรียนใด ทำได้ดี ก็ให้การรับรองคุณภาพว่า "รับรองคุณภาพ(Certified)" ......  โรงเรียนใดทำไม่ได้ก็ต้อง "อยู่ภายใต้เงื่อนไขที่ต้องปรับปรุง-พัฒนา(under condition of Improvement)" ที่ร.ร.เองและต้นสังกัด ต้องดูแล ช่วยเหลือเป็นการด่วน


การประกันคุณภาพภายใน(IQA) อาจกำหนดมาตรฐานและประเมินทุกด้าน ทั้ง (1) ด้านผู้เรียน (2) ด้านการบริหารจัดการ  และ (3) ด้านการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ...เพื่อประโยชน์ในการพัฒนาทุกด้านไปพร้อม ๆ กัน


การประเมินภายนอก(EQA)  ตัดสินกันที่คุณภาพด้านผู้เรียน เท่านั้น  ซึ่งจะทำให้ทุกโรงเรียนต้องหันไปพัฒนาเด็กจากพื้นฐานเดิม ณ ปีแรกรับ  ต้องทำให้พวกเขาเกิดการพัฒนา ดีมากขึ้น อย่างต่อเนื่อง(Growth)  ตามชั้นปี เช่น จากเด็กกลุ่มอ่อนตอน ม.1 กลายเป็นกลาง ๆ ใน ม.2  และ มีเด็กเก่งมากขึ้นเมื่อถึง ม.3 (เป็นการเทียบพัฒนาการตามชั้นปี)   หรือทำให้ผลการเรียนรุ่นหลัง ๆ มีแนวโน้มดีขึ้น เมื่อเทียบกับรุ่นก่อน ๆ(เทียบระหว่างรุ่น) เป็นต้น....ถ้า EQA ทำเช่นนี้ ผมเชื่อว่า โรงเรียนจะหันมาจริงจังกับคุณภาพด้านผู้เรียนมากขึ้น เพราะไม่สามารถนำผลการประเมินด้านอื่นๆ คือด้านบริหาร หรือด้านการสอนมาเฉลี่ยในภาพรวมกันอีกต่อไป.....ในที่สุด การประเมินภายนอกก็จะมีผลต่อการกระตุ้น หรือยกระดับคุณภาพการศึกษาได้


ภายใต้ระบบประเมินภายนอกที่เน้นตัดสินรับรองคุณภาพ ด้วยการพิจารณาพัฒนาการด้านผู้เรียน เป็นสำคัญ.... ผู้ประเมินภายนอกก็ยังคงรวบรวมข้อมูลด้านกระบวนการบริหาร  กระบวนการสอน หรือกระบวนการสัมพัน์กับชุมชนเพื่อสนับสนุนการเรียนรู้ ตามปกติ  เพียงแต่ไม่มีการนำมาให้คะแนนหรือตัดสินคุณภาพ หรือนำมาประกอบการพิจารณาให้การรับรอง หรือไม่รับรองคุณภาพ..... เป็นการรวบรวมข้อมูลเพียงเพื่อประโยชน์ในการให้ข้อมูลป้อนกลับแก่โรงเรียน ในด้านแนวทางการปรับปรุงพัฒนาในอนาคต เท่านั้น